Witamina B5 (kwas pantotenowy) to związek azotowy składający się z β-alaniny i kwasu pantotenowego, należy do grupy witamin rozpuszczalnych w wodzie. Witamina ta jest wytwarzana przez florę bakteryjną ludzkiego przewodu pokarmowego, występuje również w produktach żywnościowych. Kwas pantotenowy nie jest magazynowany w naszym organizmie, a jego nadmiar jest wydalany wraz z moczem. Związek ten został odkryty na początku dwudziestego wieku. Początkowo uważano, że jest to substancja pobudzająca wzrost drożdży „Bios II” i powoduje ustąpienie zapalenia skóry u kurcząt. Po jakimś czasie wyodrębniono z niej kwas pantotenowy i określono jego wzór oraz budowę. Witamina B5 pełni w organizmie wiele ważnych ról m.in. bierze udział w przemianach związanych z gospodarką energetyczną tj. w reakcjach utlenienia i syntezy kwasów tłuszczowych, co jest ważne szczególnie dla sportowców.
WŁAŚCIWOŚCI
- synteza cholesterolu
- udział w regeneracji komórek skóry i błon śluzowych
- wspomaga proces pigmentacji włosów
- chroni przed uczuciem zmęczenia
- niezbędna do prawidłowego działania układu nerwowego
- zapobiega powstawaniu zmarszczek
- przeciwdziała depresji
- zmniejsza ryzyko choroby niedokrwiennej serca
- przyczynia się do polepszenia zdolności poznawczych
- łagodzi stres oraz zaparcia
ZWIĘKSZONE ZAPOTRZEBOWANIE NA WITAMINĘ B5
- ciąża
- karmienie piersią
- palenie papierosów
- osoby z niedożywieniem
- stres
- nadmierny wysiłek fizyczny
- przemęczenie
CZYNNIKI PROWADZĄCE DO NIEDOBORU WITAMINY B5
- antykoncepcja hormonalna
- nadużywanie alkoholu
- spożywanie potraw gotowanych oraz wysoko przetworzonych takich, jak makaron czy pizza
- schorzenia przewodu pokarmowego
OBJAWY NIEDOBORU WITAMINY B5
- skurcze nóg
- wypadanie włosów
- łysienie
- bóle mięśni oraz stawów
- pękanie skóry w kącikach ust
- problemy z oczami, wzrokiem
- uczucie zmęczenia, rozdrażnienia
- omdlenia
- spadek odporności
- podatność na infekcje
- wzdęcia, biegunki
- bóle głowy
- upośledzony proces gojenia się ran
- przyśpieszona czynność serca
- zmiany skórne
- utrata apetytu
- zespół piekących stóp
- niestrawność
- trądzik
DZIENNE DAWKOWANIE WITAMINY B5 WEDŁUG RDA
- niemowlęta: 1,7-1,8 mg
- dzieci od 1-3 roku życia: 2 mg
- dzieci od 4-6 roku życia: 3 mg
- dzieci od 7-9 roku życia: 4 mg
- dzieci od 10-12 roku życia: 4 mg
- nastolatki od 13-18 roku życia 5 mg
- mężczyźni i kobiety powyżej 18 roku życia: 5 mg
- kobiety w ciąży: 6 mg
- kobiety karmiące: 7 mg
CENNE UWAGI
- proces podgrzewania i przetwarzania żywności powoduje znaczne straty w stężeniu witaminy B5. Mielone zboże traci do 50% witaminy, pieczone mięso – ok. 40%, a gotowane – do 30%.
- dodatki, takie jak proszek do pieczenia, soda oczyszczona czy ocet również powodują obniżenie zawartości witaminy w gotowym daniu.
PRODUKTY BOGATE W WITAMINĘ B5
- wątróbka 7,7 mg/ 100 gram
- otręby pszenne 2,85 mg/ 100 gram
- świeży pstrąg 1,85 mg/ 100 gram
- pestki słonecznika 1,4 mg/ 100 gram
- śledzie 1,35 mg/ 100 gram
- ser pleśniowy 1,1 mg/ 100 gram
- orzechy włoskie 0,9 mg/ 100 gram
- mąka pełnoziarnista 0,78 mg/ 100 gram
- żółtko jaja 0,75 mg/ 100 gram
- dziczyzna 0,57 mg / 100 gram
- inne produkty: drożdże piwne, tłuste ryby, banany, melony, pomarańcze, awokado, jaja, pełne mleko i jego przetwory, rośliny strączkowe, ziemniaki, brokuły, ryż brązowy, pieczywo z pełnego ziarna, grzyby
Źródła: ekologia.pl, dieta.pl, ‘zasady żywienia planowanie i ocena” H. Turlejska, B. Sińska, B. Przygoda, I. Nadolna, H. Kunachowicz.
Posted by Ola
