Sinice – każdy z nas choć raz słyszał to słowo i kojarzy nam się ono głównie z naszym Polskim morzem, gdyż to najczęściej w tym regionie naszego kraju zamykane są plaże, z powodu pojawienia się tych bakterii. Ale sinice może spotkać także w jeziorach, małych zbiornikach wodnych, a nawet w klimatyzatorach! Sinice, czyli bakterie, wytwarzają groźne dla ludzi i zwierząt toksyny, które mogą doprowadzić do chorób i zmian skórnych. Warto więc zaznajomić się z tematem sinic i tym jakie objawy daje zatrucie ich toksynami, gdyż ich rozkwit przypada na sezon letnio-jesienny, czyli taki, w którym największa liczba osób korzysta z kąpielisk i plaż.
CZYM SĄ SINICE
Sinice (cyjanofity, cyjanobakterie, cyjanoprokariota, Cyanobacteria) to samożywne organizmy, tworzące kolonie, można je spotkać w każdym środowisku, ponieważ są odporne na długotrwałe susze, bardzo wysokie temperatury, a nawet kwasowość podłoża. Początkowo klasyfikowano je jako rośliny, obecnie wiadomo, że są bakteriami. Swoją nazwę sinice zawdzięczają zielono-niebieskiej, sinej i szarej barwie, która związana jest z zawartością chlorofilu, a także innych barwniki tj. niebieskich, czerwonych i żółtych.
RODZAJE TOKSYN SINICOWYCH
- hepatotoksyny – te toksyny sinicowe wywierają działanie toksyczne na wątrobę, a ich celem jest uszkodzenie komórek wątroby, odnotowuje się również szkodliwe działanie na nerki. Do tego typu toksyn należą: mikrocystyny, nodularyna i cylindrospermopsyna
- neurotoksyny – to rodzaj toksyn działających na układ nerwowy. Powodują one porażenie mięśni, a następnie uduszenie wskutek niewydolności oddechowej. Do tych toksyn należą: anatoksyna-a, anatoksyna-a(s), saksytoksyna
- dermatotoksyny – toksyny, które produkują związki działające szkodliwie na skórę, wywołują one swędzenie skóry, pieczenie, obrzęk, rumień, wysypkę grudkową lub pęcherzowa, pokrzywkę i zapalenie spojówek. Objawy te pojawiają się po kilku godzinach po kontakcie z wodą. Do tych toksyn należą: lynbgyatoksyna-a, aplysiatoksyna, debromoaplysiatoksyna.
PO CZYM ROZPOZNAĆ ŻE SINICE ZNAJDUJĄ SIĘ WODZIE
- niezbyt przyjemny zapach wody – ziemisty, trawiasty lub zatęchły
- gęste kożuchy formujące się na powierzchni wody
- piana w wodzie
- zmiana zabarwienia wody na kolor zielony, niebiesko-zielony czy szary
OBJAWY ZATRUCIA TOKSYNAMI SINICOWYMI
- nudności
- wymioty
- biegunka
- skurcze żołądka
- uszkodzenie wątroby
- gorączka
- podrażnienie skóry
- ból gardła
- ból głowy
- ból mięśni i stawów
- dreszcze
- zawroty głowy
- pęcherze w jamie ustnej
- reakcje alergiczne tj. astma, podrażnienie oczu
- wysypka i pęcherze wokół ust i nosa
- rumień
- obrzęk
- pokrzywka
- zapalenie spojówek
SINICE W POLSCE
Bardzo często spotykana jest sinica nad morzem, gdyż ten rodzaj wody jest dla niej idealnym środowiskiem. Plaga sinic w polskich zbiornikach wodnych, a także nad naszym wybrzeżem, związana jest właśnie ze zjawiskiem przeżyźnienia, spowodowane jest to tym, że do wód dociera zbyt wysoka ilość azotanów i fosforanów, które są składnikami odżywczymi sinic. Nietrudno jest więc spotkać się z sinicami w Bałtyku, lecz także nad polskimi jeziorami. Gdy na popularnych kąpieliskach pojawiają się sinice, sanepid zamyka plaże, a nad wodą pojawia się czerwona flaga.
CENNE UWAGI
- warto wiedzieć, że nie wszystkie sinice produkują toksyny, gdyż niektóre gatunki z rodzaju Spirulina są nietoksyczne, a zawarte w niej substancje są korzystne dla zdrowia, ponieważ mają właściwości przeciwutleniające i łagodzą stany zapalne. Więcej o właściwościach spiruliny przeczytasz tutaj https://blessyou.pl/algi-chlorella-spirulina-wlasciwosci-zdrowotne-i-zastosowanie/
- nie należy kąpać się czy wchodzić do wód mętnych, o zmienionej barwie lub zapachu oraz gdy towarzyszy temu pienienie się wody. Jeżeli wejdziemy do takiej wody po kolana, a zmętnienie wody spowodowane obecnością sinic utrudni nam zobaczenie własnych stóp, powinniśmy wtedy powstrzymać się od kąpieli, a po ewentualnym kontakcie z taką wodą należy umyć i spłukać dokładnie skórę, a strój kąpielowy wyprać.
- przypuszcza się, że część toksyn produkowanych przez sinice może wywoływać u ludzi choroby nowotworowe i groźne choroby neurologiczne, takie jak stwardnienie rozsiane.
- sinice mogą zasiedlać również klimatyzatory, a wdychanie zatrutego powietrza jest równie niebezpieczne, jak kąpiel w toksycznej wodzie, dlatego warto dbać o regularną konserwację i czyszczenie tego typu urządzeń.
Źródło: medonet.pl ”sinice – co to takiego”, medme.pl ”sinice w morzu i w jeziorze”
Posted by Ola
