Gruszka to owoc z drzewa gruszy z rodziny różowatych, który pochodzi z Eurazji. Jej pierwsze odmiany rosły najprawdopodobniej około 3 tysiące lat temu w Persji skąd poprzez Armenię i Azję Mniejszą trafiła do Grecji. Z Grecji grusza trafiła do Rzymu i tam stała się bardzo popularnym drzewkiem i już wtedy Rzymianie rozróżniali 40 odmian gruszy. Na przełomie XVII i XVIII wieku wyhodowano w zachodniej Europie nowe odmiany tego owocu, co spowodowało wzrost jej popularności we Francji i Belgii, a wkrótce przywędrowała ona na ziemie polskie. Gruszki słyną ze swoich właściwości zdrowotnych i wartości odżywczych. Już starożytni pili napar z gruszek przy przeziębieniach, gorączce i uporczywym kaszlu. Z kolei pieczone owoce były pomocne w dolegliwościach trawiennych, a smażone stosowano na wzmocnienie.
GRUSZKI SĄ ŹRÓDŁEM WITAMIN I SKŁADNIKÓW MINERALNYCH TAKICH JAK
- witamina A
- witamina C
- witamina K
- witamina B1
- witamina B2
- witamina B6
- niacyna
- wapń
- magnez
- żelazo
- jod
GRUSZKI SĄ BOGATE W CENNE ZWIĄZKI
- flawonoidy
- kwas hydroksycynamonowy
- glutation
- luteina
- epikatechina
- zeaksantyna
- kwasy owocowe
WŁAŚCIWOŚCI
- pomocne w odchudzaniu – gruszka w 84 procentach składa się z wody, dodatkowo zawiera sporo rozpuszczalnego błonnika pokarmowego, który pod wpływem wody zwiększa swoją objętość i na długi czas wypełnia żołądek, dając uczucie sytości, co jest pożądane podczas diety odchudzającej.
- na zaparcia i biegunki – jedzenie gruszek zaleca się osobom, które zmagają się z zaparciami lub biegunką. W przypadku zaprać należy jeść miękkie i dojrzałe gruszki, ponieważ pobudzają trawienie, lecz należy uważać z ilością ich spożywania, gdyż większa ilościach może nawet wywołać biegunkę. Osoby, które mają problemy właśnie z biegunką, powinny spróbować odmian cierpkich i mało soczystych gruszek, które zawierają dużo przeciwbiegunkowych garbników.
- zapobiegają udarowi – według naukowców z Uniwersytetu w Wageningen w Holandii jedzenie gruszek może zmniejszyć ryzyko wystąpienia udaru mózgu. Naukowcy Ci zbadali związek koloru miąższu owoców i warzyw na wpływ ryzyka wystąpienia udaru mózgu. Podczas badań okazało się, że przed wystąpieniem udaru najlepiej chronią owoce i warzywa z białym miąższem, tak więc u osób, których dieta obfituje w tego typu produkty, ryzyko wystąpienia udaru zmniejsza się o ponad 50 procent. Naukowcy Ci nie mogą jednak znaleźć odpowiedzi na pytanie dlaczego akurat owoce i warzywa z białym miąższem odznaczają się takimi właściwościami.
- pomagają obniżyć ciśnienie krwi – gdyż ze wszystkich pierwiastków mineralnych najwięcej w swoim składzie zawierają obniżającego ciśnienie krwi potasu, a pierwiastek ten hamuje zlepianie się płytek krwi, ograniczając tworzenie się skrzepów. Dzięki temu naczynia krwionośne są bardziej drożne,a krew krąży swobodniej i ciśnienie spada. Dodatkowo potas przyspiesza wydalanie nadmiaru sodu przez nerki, który przyczynia się do rozwoju nie tylko nadciśnienia, lecz także innych chorób układu sercowo-naczyniowego.
- wspomagają pracę mózgu – spożywanie gruszek może pobudzać nasz mózg do wydajniejszego działania, a to dzięki zawartości swoim składzie cennego pierwiastka bor. To za jego sprawą łatwiej nam pracować umysłowo, gdyż pobudza on szare komórki do wytężonej pracy oraz poprawia możliwości koncentracji.
- wspomagają prace tarczycy – gruszki jako jeden z niewielu owoców zawierają jod, co powoduje, że pozytywnie wpływają na funkcjonowanie tarczycy i zapobiegają jej schorzeniom.
- mają działanie antynowotworowe – gruszki zawierają w sobie sporo kwasu hydroksycynamonowego, a także kwercetyny, obie te substancję zapobiegają rozwojowi guzów płuc i żołądka oraz raka w przewodzie pokarmowym.
- pomocne przy bólach gardła – napar z suszonych gruszek z miodem łagodzi bóle gardła, a nawet leczy zapalenie strun głosowych. Dodatkowo medycyna ludowa stosuje napar z suszonych gruszek przy przeziębieniu i uporczywym kaszlu, ponieważ pomaga oczyścić drogi oddechowe z nadmiaru śluzu. Napar z gruszek to nic innego jak kompot z suszu gruszkowego, taki sam jak ten przygotowywana na Wigilię Bożego Narodzenia.
- ponadto gruszki przeciwdziałają zwyrodnieniu plamki żółtej w oku, dzięki obecności przeciwutleniaczy.
- kwas foliowy, zapobiega wadom cewy nerwowej w życiu płodowym, przez co gruszki powinny znaleźć się w diecie ciężarnej kobiety.
CENNE UWAGI
-
Gruszki mogą powodować alergię, chociaż rzadko się do tego przyczyniają. Uczulenie na gruszki często jest wynikiem reakcji krzyżowej między pyłkami drzew a białkami pokarmowymi, przez co zwykle pojawia się u osób uczulonych już na pyłki, głównie brzozy. Alergia na gruszki najczęściej objawia się pod postacią zespołu alergii jamy ustnej, która początkowo pojawia się pod postacią nieżyta nosa, a później pokrzywką kontaktową w miejscu dotknięcia owocu, głównie na palcach i wargach.
-
najbogatsza w cenne składniki jest skórka gruszek, dlatego owoce najlepiej jeść nieobrane. Wystarczy tylko dokładnie umyć je w ciepłej wodzie, a potem w zimnej. Jeśli jednak musisz je obrać ze skórki, pamiętaj, aby zrobić to jak najcieniej.
- gruszki jako jedyne z niewielu owoców nie nadają się do zamrażania.
-
lepiej wybierać gruszki twardsze niż miękkie, ponieważ w miarę dojrzewania rośnie w nich zawartość cukrów, a maleje ilość kwasów owocowych i pektyn.
-
nie należy kupować żółtych, przejrzałych gruszek, szczególnie należy wystrzegać się tych z brązowymi plamami, które są wywołane przez rakotwórcze mikotoksyny.
ODMIANY GRUSZEK
Odmiany letnie:
- Lipcówka kolorowa – jest to odmiana wyhodowana we Francji i jak sama nazwa wskazuje dojrzewa w połowie lipca. Owoce tej gruszy są jajowate, średniej i równej wielkości, posiadają błyszcząca skórkę o barwie zielono-żółtej, pokrywa ją czerwono-pomarańczowy rumieniec. Miąższ gruszek jest biało-kremowy, soczysty, luźny, ziarnisty i dość smaczny. Owoce nie nadają się do przechowywania, a zastosowanie mają głównie deserowe.
- Klapsa – to odmiana wyhodowana w Stanach Zjednoczonych i dojrzewa w drugiej połowie sierpnia. Rodzi bardzo duże owoce. Odmiana ta posiada grubą, lekko błyszczącą zieloną skórkę, czasami z czerwonym rumieńcem. Miąższ gruszek jest białokremowy, soczysty, luźny, ziarnisty i dość smaczny. Odmiana typowo deserowa, nie nadaje się do transportu i do bardzo krótkiego przechowywania.
Odmiany jesienne:
- Lukasówka – jest to odmiana francuska, która dojrzewa na przełomie września i października. Owoce tej odmiany są duże, o jajowatym, nieregularnym kształcie. Posiada gładką, nieznacznie błyszczącą jasnozieloną skórkę, czasem z delikatnym karminowym rumieńcem, żółknącą w miarę ich dojrzewania. Miąższ ma barwę żółtawobiałą, jest średnioziarnisty, Gruszka ma słodko winny smak i lekko aromatyczny zapach. Najlepsze do spożycia są po miesiącu przechowywania. Jest to odmiana deserowa, do jedzenia na surowo, nadają się do przetworów, np. na soki lub desery.
- Konferencja – to odmiana angielska, szczególnie najpopularniejsza w Polsce. Dojrzewa się na przełomie września i października, a jej owoce są średnie i duże o charakterystycznym wydłużonym, wrzecionowatym kształcie i mało wyrównane pod względem rozmiaru. Konferencja posiada gładką i grubą skórkę, matowo zieloną, a po dojrzeniu złotobrązową z charakterystycznym ordzewieniem. Żółtawobiały miąższ jest bardzo słodki, soczysty i aromatyczny. W chłodnym miejscu mogą być przechowywane przez kilka tygodni. Nadają się do jedzenia na surowo, ale można z nich robić również soki i dodaje się je do jogurtów.
- Bonkreta Williamsa – to odmiana angielska, która dojrzewa na początku września. Owoce średniej wielkości, mają wydłużony kształt i nierówną powierzchnię. Skórka tej odmiany jest jasnopomarańczowa, gładka, cienka i pokryta niewielkim rumieńcem. Miąższ kremowobiały, bardzo soczysty, aromatyczny, z lekko winnym posmakiem. Owoce tej odmiany można krótko przechowywać. Jest to odmiana deserowa i na przetwory.
Odmiany zimowe:
- Komisówka – jest to odmiana francuska,a owoce dojrzewają w połowie października. Komisówki są duże, czasami średniej wielkości, o szerokojajowatym i niewyrównanym kształcie. Posiadają one gładką matową lub lekko błyszczącą skórkę, koloru zielonożółtego z niewielkim pomarańczowym rumieńcem. Miąższ ma barwę białokremową, jest bardzo soczysty, nieco aromatyczny i winno słodki. Owoce można przechowywać kilka tygodni, do grudnia. Rodzaj ten gruszek nadaje się jedynie do jedzenia na surowo.
- General Leclerc – jest to również odmiana francuska. Zbiór owoców odbywa się w połowie października, a owoce są bardzo duże. Posiadają skórką w kolorze zielonożółtym z pomarańczowym, lekkim rumieńcem oraz posiadają charakterystyczne brązowomiodowe, rozległe ordzewienie. Miąższ ma barwę kremowobiałą, drobnoziarnistą konsystencję, jest soczysty i kwaskowato słodki. Mogą być przechowywane około miesiąca. Odmiana ta nadaje się jedynie do jedzenia na surowo.
WARTOŚĆ ODŻYWCZA GRUSZKI W 100 GRAMACH PRODUKTU
- wartość energetyczna 57 kcal/ 100 gram
- białko 0,36 g/ 100 gram
- tłuszcz 0,14 g / 100 gram
- węglowodany 15,23 g/ 100 gram
- błonnik 3,1 g/ 100 gram
- witamina C 4,3 mg/ 100 gram
- tiamina 0,012 mg/ 100 gram
- ryboflawina 0,026 mg/ 100 gram
- niacyna 0,161 mg/ 100 gram
- witamina B6 0,029 mg/ 100 gram
- kwas foliowy 7 µg/ 100 gram
- witamina A 1 IU/ 100 gram
- witamina E 0,12 mg/ 100 gram
- witamina K 4,4 µg/ 100 gram
- wapń 9 mg/ 100 gram
- żelazo 0,18 mg/ 100 gram
- magnez 7 mg/ 100 gram
- fosfor 12 mg / 100 gram
- potas 116 mg / 100 gram
- sód 1 mg / 100 gram
- cynk 0,1 mg / 100 gram
- jod 1 ng/ 100 gram
Źródło: odzywianie.info.pl, doz.pl.
Posted by Ola