Endometrium to warstwa błony śluzowej macicy stanowi bardzo czuły „efektor” zmian hormonalnych w cyklu płciowym kobiety. W leczeniu niepłodności należy głównie skoncentrować się na jego wyglądzie w fazie lutealnej. Klasyfikacja polega na odmiennym wyglądzie naczyń endometrium w różnych fazach cyklu miesiączkowego.
W fazie lutealnej powierzchnia błony śluzowej jest gładka o żółtym lub brunatnożołtym zabarwieniu. Miedzy 17a 22 dniem cyklu (wczesna faza lutealna) brak zagęszczenia pościeliska umożliwia wyróżnienie dwóch warstw naczyń :
- Powierzchniowa, gdzie krótkie cienkie naczynia formują „sieć” wokół ujść gruczołów endometrialnych (gruczoły edometrialne zaczynają wydzielać płyn, którym odżywia się zarodek w ciągu pierwszych trzech dni spędzonych w jamie macicy, podczas gdy będzie się swobodnie unosić w jej wnętrzu zanim zagnieździ się w błonie endometrialnej).
- Głęboka – dobrze odgraniczone grubsze naczynia spiralne przecinają „sieć” powierzchowną.
W dniach od 23 do 25 dnia cyklu (późna faza lutealna), gdy endometrium w ocenie sonograficznej ma około 10 mmm grubości, naczynia spiralne są niewidoczne. Wówczas wzrasta zagęszczenie endometrium spowodowane gromadzeniem przez komórki glikogenu, lipidów i białek (zmiany te stanowią przygotowanie błony śluzowej do implantacji zapłodnionego jaja). Jeśli nie dojdzie do zapłodnienia, po około 12 dniach ustaje produkcja progesteronu i estrogenu a na skutek braku podtrzymania stężenia hormonalnego rozpocznie się menstruacja.
PRAWIDŁOWA GRUBOŚĆ ENDOMETRIUM
- U dziewcząt przed okresem dojrzewania 0,3 do 0,5 mm.
- U kobiet miesiączkujących okresie okołoowulacyjnym (faza lutealna) endometrium powinno wynosić 7 do 9 mm.
- U kobiet w drugiej fazie cyklu (w późnej fazie lutealnej) do 15 mm.
Nieprawidłowa zbyt mała grubość endometrium u kobiet starających się o ciążę stanowi przeszkodę w zagnieżdżeniu się zarodka. Zbyt cienka warstwa błony śluzowej macicy skutkuje brakiem ciąży a jeśli dojdzie do zapłodnienia może stać się przyczyną poronienia.
Zaburzenia hormonalne w cyklu miesiączkowym znajdują odzwierciedlenie w fazowości przemian endometrium co należy potwierdzić badaniami hormonalnymi.
DIETA WSPOMAGAJĄCA WZROST ENDOMETRIUM (BŁONY ŚLUZOWEJ MACICICY) W FAZIE LUTEALNEJ I PÓŹNEJ LUTEALNEJ
Błona śluzowa macicy (endometrium) przygotowując się do implantacji zapłodnionego jaja, przy udziale glikogenu śluzówka gromadzi lipidy i białka w związku z czym niezbędne do jej wzrostu są lipidy i białka.
Lipidy to grupa związków chemicznych (tłuszcze, woski, sterole w tym cholesterol, mają za zadanie magazynowanie energii, rozpuszczanie witamin w tłuszczach (A,D,E,K), tworzenie błon biologicznych, biorą udział w przesyłaniu sygnałów. Lipidy dzielą się na 8 grup kwasy tłuszczowe, glicerolipidy, sfingolipidy, glikolipidy, związki poliketydowe, sterole i lipidy prenylowe. Do prawidłowego wzrostu endometrium niezbędna jest dieta bogata w:
- Kwasy Omega 3,6,9 tłuszcze z ryb i tłuszcze roślinne
- Białka zwierzęce.
- Witamina E jest witaminą płodności ma pozytywny wpływ na wzrost endometrium, niski poziom witaminy E w okresie cięży ma związek z niską masą urodzeniową płodu oraz z przedwczesnym porodem.
- Witamina D poprawia gospodarkę hormonalną jest niezbędna do prawidłowego przebiegu owulacji.
- Witamina C z bioflawonoidów ma pozytywny wpływ na budowę błony śluzowej macicy.
- Witaminy z grupy B włącznie z zawartym w nich kwasem foliowym mają nieodzowny wpływ na powstawanie prawidłowego materiału genetycznego i podział komórek. Zawarta w kompleksie witamina B12 przyczynia się do zwiększenia grubości endometrium.
DIETA WSPOMAGAJĄCA WZROST ENDOMETRIUM
- Ryby bogate źródło niezbędnych nienasyconych kwasów omega 3.
- Oleje roślinne (bogate źródło kwasów omega 6,9, witaminy E), oliwa z oliwek jest bogatym źródłem nie tylko witaminy E ale także A, B, C, żelaza, potasu i fosforu.
- Żółtko jaja to bogate źródło lipidów, glicerydów, kwasu oleinowego, palmitynowego, NNKT, fosfolipidy oraz witaminy A,D,E,K, witaminy z grupy B, wapń, magnez, potas, żelazo, fosfor, cynk, mangan, miedź i jodu.
- Orzechy laskowe bogate źródło witaminy E, magnezu, cynku, potasu, wapnia i fosforu.
- Pestki dyni bogate źródło witaminy E oraz cynku, który bierze udział w prawidłowej budowę endometrium.
- Migdały bogate źródło magnezu i witamin B, E, PP, magnezu, potasu, cynku, białka i żelaza.
- Pestki słonecznika to bogate źródło witamin A, B, D, E, K, cynku, żelaza, wapnia
- L – arginina rozszerza naczynia krwionośne, poprawia przepływ krwi, dotlenia narządy rodne, ma pozytywny wpływ na dojrzewanie komórki jajowej oraz zapobiega jej przedwczesnemu dojrzewaniu.
- Witamina C z bioflawonoidów.
- Glutamina pozwala uzupełnić poziom glikogenu.
źródło zaczerpnięte z podręcznika Tadeusza Pisarskiego “Położnictwo i ginekologia”.